«На ўсе ўладныя ўзроўні назначаліся толькі палякі». Эксперт пра палітыку Польшчы ў Заходняй Беларусі
Віктар Ватыль. Скрыншот відэа БЕЛТА
14 верасня, Мінск . У Заходняй Беларусі на ўсе ўладныя ўзроўні назначалі толькі палякаў. Аб гэтым у праекце «У тэме» на YouTube-канале БЕЛТА расказаў загадчык кафедры паліталогіі Гродзенскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Янкі Купалы доктар палітычных навук, прафесар Віктар Ватыль.
«Адразу пасля падпісання Рыжскага мірнага дагавора, па якім да Польшчы адышло больш за палову этнічнай беларускай тэрыторыі, улады міжваеннай Польшчы сталі метадычна і настойліва рэалізоўваць цалкам канкрэтную палітыку. Ёй уласцівы такія рысы, як дэсуверэнізацыя тэрыторыі Заходняй Беларусі, архаізацыя яе эканомікі, а таксама асіміляцыя і паланізацыя насельніцтва», — сказаў Віктар Ватыль.
Палітолаг асобна спыніўся на такой рысе польскай палітыкі ў Заходняй Беларусі, як дэсуверэнізацыя. «Што яна сабой уяўляла? Тэрыторыі Беларусі, якія адышлі да Польшчы, ва ўжытку пачалі называцца землямі Заходняга краю. А ў афіцыйных дакументах іх называлі Крэсамі Усходнімі. Гэта значыць, усходнімі тэрыторыямі Рэчы Паспалітай, — і гэта трэба падкрэсліць. Пасля 1921 года гэту тэрыторыю падзялілі на чатыры ваяводствы. Іх падзялілі на паветы, а паветы — на гміны. І на ўсе тры ўладныя ўзроўні назначаліся толькі палякі. У адміністрацыі вяршэнствавалі палякі. Калі недзе і быў нейкі беларус, то толькі на ролі выканання, не больш таго», — падкрэсліў палітолаг.
Што датычыцца паланізацыі, то за 20 міжваенных гадоў рабілася ўсё, каб сцерці беларускую ідэнтычнасць у Заходняй Беларусі, дадаў Віктар Ватыль. «Беларусаў спрабавалі пазбавіць нацыянальнага, культурнага і этнічнага «я», — сказаў на заканчэнне ён.
Праект створаны за кошт сродкаў мэтавага збору на вытворчасць нацыянальнага кантэнту.
